Özet
Yazarın amacı istatistiksel pratiği geliştirmektir. Yazar,
sayımsal çalışmalar ile analitik çalışmalar arasında ayrım yapmaktadır.
Sayımsal bir çalışmanın amacı, belirli bir sınıfa ait bir çerçevenin birim
sayısının tahminidir. Analitik bir çalışmanın amacı, gelecekteki ürünü
iyileştirmek için neden-sistemi veya süreç üzerinde bir eylem temeli
oluşturmaktır.
Bir envanter için ödenecek adil bir fiyat, sayımsal bir
çalışmaya örnektir. Buğday çeşitleri, böcek ilaçları, ilaçlar ve üretim
süreçleri üzerinde yapılan testler analitik çalışmalara örnektir: Çeşit veya
işlem seçimi, buğdayın gelecekteki verimini, gelecekteki hastaları ve
gelecekteki ürünü etkileyecektir. Sayımsal çalışmalara uygulanabilen çıkarım
teknikleri ve yöntemleri, analitik problemler için hatalı tasarıma ve hatalı
çıkarıma yol açar.
Sayımsal bir problemde, örnekleme hatalarını belirli bir
seviyeye indirmek mümkündür. Buna karşılık, analitik bir problemde, yanlış
karar verme riskini hesaplamak imkansızdır. Yazar bir dizi örnek sunuyor ve istatistiksel teori ve çıkarımın
yazımında ve öğretiminde daha fazla özen gösterilmesini talep ediyor.
Bu makalenin amacı ve kapsamı. Buradaki amaç, istatistiksel
pratiğin iyileştirilmesine bir katkıda bulunmaya çalışmaktır. Buradaki temel
varsayım, herhangi bir istatistiksel araştırmanın eylem amacıyla
yürütüldüğüdür. Yeni bilgi, mevcut bilgiyi değiştirir.
İstatistiksel çalışmalara acil ihtiyaçlar. İstatistikçiler
bugün daha önce hiç olmadığı kadar zorluklarla karşı karşıya. Tüm dünya,
mekanik ve elektrikli cihazlarda (örneğin otomobillerde) güvenlik, ilaçlarda
güvenlik, güvenilirlik, gerekli özen, kirlilik, yoksulluk, beslenme, tıbbi
uygulamaların iyileştirilmesi, tarımsal uygulamaların iyileştirilmesi, ürün
kalitesinin iyileştirilmesi, hizmet arızaları, ekipman arızaları, geciken
otobüsler, trenler ve postalar, sanayi ve tarımda daha fazla üretim ihtiyacı,
işlerin zenginleştirilmesi gibi konulardan bahsediyor. Tüketici her ay daha
fazla güvenlik talep ediyor ve üretilen ürünlerin daha iyi performans
göstermesini bekliyor. Üretici de malzeme, montaj, makine alımlarında ve iş
gücü kullanımında aynı sorunlarla karşılaşıyor. Ayrıca kendi ürünü hakkında
daha fazla bilgi sahibi olması gerekiyor. Üretimde gerekli özen nedir? Tıpta
malpraktis nedir? Tüketici
araştırmalarındaki istatistiksel çalışmalar içler acısı bir durumda, giderek
daha fazla para harcanıyor ve uygulama ve sunum örnekleri giderek kötüleşiyor.
Bu sorunlar istatistiksel teori ve yöntemlerin yardımı olmadan anlaşılamaz,
hatta dile getirilemez ve herhangi bir iddia edilen çözümün etkisi
değerlendirilemez. Güvenilir, emniyetli, kirli, işsiz, zamanında (varışlar),
eşit (boyut olarak), yuvarlak, rastgele, yorgun, kırmızı, yeşil veya başka
herhangi bir sıfat gibi operasyonel sıfatlar, istatistiksel terimler dışında,
iş dünyasında veya devlette kullanım için tanımlanamaz. Bir standardın
(güvenlik, performans veya yetenek gibi) iş veya yasal amaçlar için anlam ifade
etmesi için istatistiksel terimlerle tanımlanması gerekir. Bir battaniyenin
üzerindeki etikette "%50 yün" yazar. Bu ne anlama geliyor? Ortalama
olarak bu battaniyenin yarısı yün mü, yoksa bir aylık üretimde yarısı yün mü?
Yarı yün nedir? Ağırlıkça yarı yarıya mı? Öyleyse, hangi nem oranında? Hangi
kimyasal analiz yöntemiyle? Kaç analiz? Battaniyenin alt yarısı yün, üst yarısı
ise başka bir şey. Yüzde 50 yün mü? Yüzde 50 yün, yarım dolar büyüklüğünde
herhangi bir rastgele kesitte biraz yün olması gerektiği anlamına mı geliyor?
Öyleyse, kaç tane yün test edilecek? Nasıl seçilecek? Ortalama hangi kriteri
karşılamalı? Kesimler arasında ne kadar varyasyona izin verilebilir? Açıkçası,
yüzde 50 yünün anlamı yalnızca istatistiksel terimlerle ifade edilebilir.
Sadece İngilizce, Fransızca veya Japonca kelimeler yeterli olmayacaktır. Satın
aldığınız tereyağında yüzde 80 tereyağı yağı olması ne anlama geliyor?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder