Derin bilgi sistemi birbiriyle ilişkili dört bölümden oluşur:
A. Bir sisteme değer
verme.
B. Varyasyon Teorisi
hakkında biraz bilgi.
C. Bilgi teorisi.
D. Psikoloji.
Bir sistem olarak
anlamak ve uygulamak için derin bilginin herhangi bir bölümünde seçkin olmak
gerekmez. Sanayi, eğitim ve Hükümette yönetim için 14 nokta, doğal olarak derin
bilgi sisteminin uygulanması sonucunda gelir.
Derin bilgi sisteminin
çeşitli bölümleri ayrılamaz. Birbirleriyle etkileşime girerler. Bu nedenle,
psikoloji bilgisi, değişim bilgisi olmadan eksik kalır. Psikologlar, Kırmızı
Boncuklar deneyinde öğrenildiği gibi değişimi anlasalardı, artık insanları
derecelendirmek için kullanılan araçların sürekli iyileştirilmesine
katılamazlardı.
İstatistikçiler bir
sistemi anlasalardı ve bir Bilgi Teorisi ve psikoloji hakkında bir şeyler
anlasalardı, artık anlamlılık testleri, hipotez testleri, ki-kare
öğretemezlerdi. Ekonomistler işbirliğini ve rekabetten kaynaklanan kayıp ve
zararı anlasalardı, artık rekabet yoluyla kurtuluşu öğretmez ve vaaz
etmezlerdi. Bunun yerine bizi işbirliği yoluyla optimizasyona götürürlerdi.
Bilgi Teorisi,
yönetimin her türlü biçiminin öngörü olduğunu anlamamıza yardımcı olur. En basit
plan -bu gece eve nasıl gidebilirim- otomobilimin çalışıp çalışamayacağını veya
otobüsün veya trenin geleceğini tahmin etmeyi gerektirir. Yönetim, rastgele bir
sisteme ve nedenlerdeki değişikliklere göre hareket eder. Dereceler ve rütbeler
geçmiş performansla ilgilidir, ancak başka bir alanda veya işte gelecekteki
performansın tahmini için gerekçelendirilmeden kullanılır. Aynı şekilde,
çalışanların değerlendirilmesi, gelecekteki performansın tahmini olarak
gerekçelendirilmeden kullanılır.
Değişim teorisi, bir
sistemin optimizasyonunda hayati bir rol oynayabilir. İstatistiksel teori,
insanlar arasındaki farklılıkları ve insanlar arasındaki etkileşimleri,
insanlar ile çalıştıkları veya öğrendikleri sistem arasındaki etkileşimleri
anlamak için faydalıdır.
Varyasyon teorisi, çoğu
sayımsal çalışma için ve tıp, farmakoloji, Kimya Endüstrisi, tarım, ormancılık
ve diğer tüm endüstrilerde test ve deneylerin tasarımında verimlilik için
faydalıdır.
İstatistiksel teori,
bilgi teorisinin yardımıyla dikkatli bir şekilde kullanıldığında, test ve
deneylerin sonuçlarının yorumlanmasında yararlı olabilir. Test ve deneylerin
sonuçlarının yorumlanması gelecekte kullanılmak üzere yapılır: tahmin.
A. BİR SİSTEM
1. Sistem nedir? Bir
organizasyon içinde organizasyonun amacı için birlikte çalışan bir dizi
fonksiyon veya aktivitedir (alt süreçler, aşamalar - bundan sonra bileşenler).
Bir otomobil veya elektrikli süpürge yapmak için birlikte çalışan mekanik ve
elektrikli parçalar bir sistem oluşturur.
Hemen hemen her
sistemde, bileşenleri arasında karşılıklı bağımlılık vardır. Bileşenlerin
hepsinin açıkça tanımlanması ve belgelenmesi gerekmez: insanlar yalnızca
yapılması gerekeni yapabilirler. Bir sistem içinde çalışan tüm insanlar
iyileştirmeye katkıda bulunabilir ve böylece işlerinden aldıkları zevki
artırabilirler. Bu nedenle bir sistemin yönetimi, sistem içindeki tüm
bileşenler ve içinde çalışan insanlar arasındaki karşılıklı ilişkiler hakkında
bilgi gerektirir.
Sistemin amacı,
yönetimi tarafından belirtilmelidir. Bir amaç olmadan sistem olmaz. Bir
sistemin bileşenleri, hedefe ulaşmak için kendi başlarına gereklidir ancak
yeterli değildir. Yönetilmeleri gerekir.
Burada yönetim için
önerilen amaç, herkesin kazanç elde etmesidir - hissedarlar, çalışanlar,
tedarikçiler, müşteriler, Topluluk, Çevre - uzun vadede. Örneğin, amaç
çalışanlara iyi liderlik, eğitim fırsatları ve daha fazla büyüme için eğitim ve
işteki sevince katkıda bulunan diğer unsurlar sağlamak olabilir.
Kuruluş, derin bilgiyi
öğretmek ve kolaylaştırmak için Başkan'a yardımcı pozisyonunda birine ihtiyaç
duyacaktır. Herhangi bir bileşenin performansı, bireysel üretimi veya kârı veya
başka herhangi bir rekabet ölçüsü için değil, sistemin amacına katkısı
açısından değerlendirilmelidir. Bazı bileşenler, zarar eden bileşenler de dahil
olmak üzere tüm sistemin optimizasyonu için kendilerine zarar verebilir.
Bir akış diyagramı, bir
sistemi anlamak için faydalıdır. Bir sistemi anlayarak, önerilen bir
değişikliğin sonuçlarını izlemek mümkün olabilir.
Kuruluşun amacı, boyutu
veya sınırı değişirse, bileşenlerin işlevleri yeni sistemin optimizasyonu için
değişecektir. Zaman, optimizasyonu sağlamak için yönetilmesi gereken
değişiklikler getirecektir.
Bileşenler arasındaki
karşılıklı bağımlılık ne kadar büyükse, aralarındaki iletişim ve işbirliğine
duyulan ihtiyaç da o kadar büyük olur.
2. Optimizasyon.
Yönetimin görevi, sistemi zaman içinde optimize etmektir. Alt optimizasyon,
sistemdeki herkesin kaybına neden olur. Yönetimin ek bir sorumluluğu, daha iyi
hizmet ve kar için sistemin sınırlarını değiştirmeye hazır olmaktır.
İyi optimize edilmiş
bir sistemin örneği iyi bir orkestradır. Çalanlar primadonnalar gibi solo çalmak,
dinleyicinin kulağını çekmek için orada değildir. Birbirlerini desteklemek için
oradadırlar. Ülkenin en iyi oyuncuları olmaları gerekmez.
Bowling Takımı Orkestra
İş
⎯⎯ ⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯
⎯⎯⎯⎯ ⎯→
Düşük Bağımlılık
Derecesi Yüksek
Bir otomobil, hepsi ayrı
ayrı en üst kalitede olan birkaç bin parça ve alt montajdan ibaret değildir.
Birlikte çalışmak üzere tasarlanmış birkaç bin parça ve alt montajdır. Örneğin,
malzemeleri ve hizmeti en düşük fiyattan satın almak, satışları maksimize
etmek, üretim maliyetini veya ürün veya hizmet tasarımını en aza indirmek veya
gelen malzemelerin maliyetini en aza indirmek, üretim ve satışın diğer
aşamaları üzerindeki etkiyi dışlamak kötü yönetim olurdu. Tüm bunlar alt
optimizasyon olurdu ve kayba neden olurdu. Tüm bu faaliyetler tüm sistemi
optimize etmek için koordine edilmelidir.
Kazan/kaybet yapısıyla
sonuçlanan herhangi bir sistem alt optimize edilmiştir. İnsanların yönetiminde
alt optimizasyon örnekleri:
Okulda notlandırmanın,
küçük çocuklardan üniversiteye kadar, okulda altın yıldızlar ve ödüllerin
yıkıcı etkisi, sözde liyakat sisteminin, teşvik ücretinin, M.B.O.'nun
(hedeflere göre yönetim) veya M.B.I.R.'nin (sonuçların dayatılmasıyla yönetim),
M.B.R.'nin (sonuçlara göre yönetim, kotalar) yıkıcı etkisi.
Alt optimizasyonun
diğer örnekleri, kayba neden olan sebepler:
Pazar payı için
rekabet. Ticaret engelleri. Neyse ki, kesin optimizasyon gerekli değildir.
Sadece optimizasyona yaklaşmak gerekir. Aslında, kesin bir optimum tanımlamak
zor olacaktır. Taguchi kayıp fonksiyonu uygulanacaktır. Alttaki kayıp
fonksiyonu (minimum kayıp) bir parabol olacaktır. Optimumdan her iki yönde eğri
boyunca kısa bir mesafe uzaklaşılabilir, ancak dikeyde sadece algılanamayacak
kadar bir mesafe yükselebilir.
B. İSTATİSTİKSEL TEORİ
HAKKINDA BİRAZ BİLGİ
Değişimin, istikrarlı
bir sistemin takdiri de dahil olmak üzere, ve değişimin özel nedenleri ve genel
nedenleri hakkında bir miktar anlayış, insanların liderliği de dahil olmak
üzere bir sistemin yönetimi için esastır.
1. İnsanlar arasında,
çıktıda, hizmette, üründe her zaman değişim olacaktır. Değişim bize bir süreç
ve içinde çalışan insanlar hakkında ne anlatmaya çalışıyor?
2. Bir sürecin
kapasitesinin anlaşılması. Veriler bir sürecin istikrarlı olduğunu, çıktının
dağılımının tahmin edilebilir olduğunu ne zaman gösterir? Bir süreç
istatistiksel kontrol durumuna getirildiğinde, tanımlanabilir bir kapasiteye
sahip olur.
3. İstatistiksel
verilerdeki belirsizliğin farklı kaynakları hakkında bilgi.
♣ Veriler nasıl elde edildi?
♣ Yerleşik eksiklikler.
♣ Görüşmelerde veya ölçümlerde kusurlar ve
hatalar.
♣ Yanıtta hatalar; yanıt vermeme.
♣ Örnekleme hataları.
4. Bir süreci
iyileştirme girişimlerinde iki hata vardır, ikisi de maliyetlidir:
♣ Hata 1. Aslında ortak nedenlerden kaynaklandığı halde herhangi bir hatayı, şikayeti, hatayı,
arızayı, kazayı, eksikliği özel bir neden olarak ele almak. (Kurcalama)
♣ Hata 2. Aslında özel bir nedenden
kaynaklandığı halde herhangi bir
hatayı, şikayeti, hatayı, arızayı, kazayı, eksikliği ortak nedenlere bağlamak.
5. Bu iki hatadan
kaynaklanan minimum ekonomik kaybı hedefleyen prosedür bilgisi. (Shewhart
kontrol çizelgeleri.)
6. Kuvvetlerin
etkileşimi hakkında bilgi. Etkileşim çabaları güçlendirebilir veya geçersiz
kılabilir. Sistemin insanların performansı üzerindeki etkisi. İnsanlar,
gruplar, bölümler, şirketler, Ülkeler arasındaki bağımlılık ve karşılıklı
bağımlılık bilgisi.
7. Sayımsal çalışmalar
ile analitik problemler arasındaki ayrımın anlaşılması. Bir test veya deneyin
sonuçlarının yorumlanması analitik bir problemdir. Bir süreç veya prosedürde
belirli bir değişikliğin gelecekte çıktıyı iyileştireceği veya hiç değişiklik
yapmamanın daha akıllıca bir seçim olacağı öngörüsüdür. Her iki durumda da,
seçim öngörüdür.
8. Bir sistemin
performansının optimizasyonu ile ilgili kayıp fonksiyonları hakkında bilgi -
özellikle Taguchi kayıp fonksiyonu. Bu tüm sisteme en fazla kayba neden olan ve
dolayısıyla yönetimin üzerinde çalışması için en kritik olan kalite özelliği
hangisidir?
9. Rastgele kuvvetlerin
veya bireysel olarak önemsiz olabilecek rastgele değişikliklerin ardışık
uygulanmasından kaynaklanan kaos ve kayıp üretimi hakkında bilgi. Örnekler:
♣ Bir zincirdeki
işçinin işçiyi
eğitmesi.
♣ Politika üzerinde en iyi çabalarla çalışan, ancak derin bilgi
rehberliği olmadan çalışan yöneticiler.
♣ Endüstri, eğitim ve Hükümetteki komiteler,
derin bilgi rehberliği olmadan çalışıyor.
10. Bir komitenin
genişletilmesi, komitenin çabalarının sonuçlarını mutlaka iyileştirmez.
Bilginin yerini tutacak hiçbir şey yoktur. Bir komitenin genişletilmesi, derin
bilgi edinmenin bir yolu değildir.
11. İyi bir kural
olarak, derin bilgi dışarıdan ve davetle gelmelidir. Derin bilgi kimseye zorla
dayatılamaz. C. BİLGİ TEORİSİ
1. Ne kadar basit
olursa olsun, herhangi bir ilişkisel plan, koşullar, davranış, iki prosedürün
veya malzemenin her birinin performansının karşılaştırılması ile ilgili tahmin
gerektirir.
♣ Örneğin, bu akşam eve nasıl gideceğim? Otomobilimin çalışıp tatmin edici bir şekilde çalışacağını tahmin ediyorum ve
buna göre. Ya da otobüsün veya trenin
geleceğini tahmin ediyorum.
♣ Ya da, Yöntem B'ye geçmeyeceğim ve Yöntem A'yı kullanmaya devam edeceğim çünkü Yöntem B'nin çok daha iyi olacağına
dair kanıtlar ikna edici değil.
2. Geçmiş olayların
tahmininden veya açıklamasından yoksun bir ifade hiçbir bilgi iletmez.
3. Geçmiş olayların
tahminleri ve açıklamaları olmadan bilgi veya teori yoktur.
4. Teori olmadan gözlem
yoktur.
5. Bir test veya
deneyden elde edilen verilerin yorumlanması tahmindir - test veya deneyden
çıkarılan sonuçların veya önerilerin gelecekte uygulanmasıyla ne olacak?
Tahmin, konu hakkındaki bilgiye bağlı olacaktır. İstatistiksel teorinin
öngörüye yardımcı olması ancak istatistiksel kontrol durumunda mümkündür.
6. Deneyim, teori
yardımıyla incelenmediği sürece yönetimde yardımcı olmaz.
7. Bir örnek, teori
yardımıyla incelenmediği sürece yönetimde yardımcı olmaz. Bir başarı örneğini,
teori yardımıyla anlamadan kopyalamak felakete yol açabilir.
8. İletişim (müşteri ve
tedarikçi arasındaki gibi) operasyonel tanımlar gerektirir.
9. Örnek sayısı bir
teori oluşturmaz, ancak bir teorinin tek bir açıklanamayan başarısızlığı,
teorinin değiştirilmesini veya hatta terk edilmesini gerektirir.
10. Ölçüm veya gözlem
açısından tanımlanan herhangi bir özelliğin, durumun veya koşulun gerçek bir
değeri yoktur. Ölçüm veya gözlem için prosedür değişikliği yeni bir sayı
üretir.
11. Ampirik bir
gözlemle ilgili bir gerçek diye bir şey yoktur. Herhangi iki kişi, herhangi bir
olay hakkında bilinmesi gereken önemli şey hakkında farklı fikirlere sahip olabilir.
D. Psikoloji Bilgisi
İnsanlar, diğer
insanlarla ilişki kurma ve başkaları tarafından sevilme ve yönlendirilme
ihtiyacıyla doğarlar. Öz saygı ve saygıya doğuştan ihtiyaç vardır. Koşullar
bazı insanlara onur ve öz saygı sağlar. Koşullar diğer insanlara bu avantajları
reddeder. Çalışanlarına onur ve öz saygıyı reddeden yönetim, içsel motivasyonu
boğar.
Hiç kimse, çocuk veya
başkası, sürekli olarak notlandırma ve performansı için altın yıldızlar veya
işteki derecelendirme konusunda endişe duyuyorsa öğrenmekten zevk alamaz.
Eğitim sistemimiz, notlandırmanın kaldırılmasıyla ölçülemeyecek kadar
iyileştirilebilir.
Kişi, öğrenme ve
yenilikçi olma konusunda doğal bir eğilimle doğar. Kişi, işinden zevk alma
hakkını miras alır. Psikoloji, insanların bu olumlu doğuştan gelen
özelliklerini beslememize ve korumamıza yardımcı olur.
1. Psikoloji,
insanları, insanlar ve koşullar arasındaki etkileşimleri, öğretmen ve öğrenci
arasındaki etkileşimi, bir lider ve halkı arasındaki etkileşimleri ve herhangi
bir yönetim sistemini anlamamıza yardımcı olur.
2. İnsanlar birbirinden
farklıdır. Bir lider bu farklılıkların farkında olmalı ve bunları herkesin
yeteneklerini ve eğilimlerini optimize etmek için kullanmalıdır. Sanayi, eğitim
ve hükümet yönetimleri bugün tüm insanların aynı olduğu varsayımıyla hareket
ediyor.
3. İnsanlar farklı
şekillerde ve farklı hızlarda öğrenirler. Bazıları okuyarak, bazıları
dinleyerek, bazıları hareketsiz veya hareketsiz resimleri izleyerek, bazıları
da birinin yapmasını izleyerek en iyi şekilde öğrenir.
4. Bir lider, otoritesi
gereği, yönetim sisteminde iyileştirme getirecek değişiklikler yapma
yükümlülüğüne sahiptir.
5. İçsel motivasyon,
dışsal motivasyon, aşırı gerekçelendirme vardır.
Dışsal motivasyon,
içsel motivasyonu etkisiz hale getiren dışsal güçlere boyun eğmektir. Maaş bir
motivasyon aracı değildir. Dışsal motivasyon altında, en yüksek notları almak
için öğrenme ve okulda öğrenmenin verdiği sevinç bastırılır. İş yerinde, işteki
sevinç ve Yenilik, iyi bir notun gerisinde kalır. Dışsal motivasyon altında,
kişi dışsal güçler tarafından yönetilir. Sahip olduğu şeyi korumaya çalışır.
Cezadan kaçınmaya çalışır. Öğrenmenin verdiği sevinci bilmez. Dışsal
motivasyon, sıfır hata zihniyetidir.
Aşırı gerekçelendirme,
hatalı ödül sistemlerinden kaynaklanır. Aşırı gerekçelendirme, dışsal güçlere
boyun eğmektir. Bu, birinin salt zevk ve kendini tatmin etmek için yaptığı bir
başarı eylemi için parasal bir ödül veya bir ödül olabilir. Bu koşullar altında
ödülün sonucu tekrarı engellemektir: bu tür uğraşlara olan ilgisini
kaybedecektir.
Bu tür koşullar altında
parasal ödül, içsel motivasyonu nasıl yöneteceğini anlamayan yöneticiler için
bir çıkış yoludur.
Mevcut yönetim
sisteminin etkileri. Eşlik eden diyagram, mevcut yönetim normlarından
bazılarını ve bunların etkilerini göstermektedir. Yaptıkları şey, bir bireyden,
yaşamı boyunca, doğuştan gelen içsel motivasyonunu, öz saygısını, onurunu ve
yerleşik korku, kendini savunma, dışsal motivasyonu sıkıştırmaktır.
İnsanlarımızı, yürümeye başlayan çocuklardan üniversiteye ve işe kadar yok
ediyoruz.
Hükümet, endüstri,
eğitimde dönüşüm gereklidir. Yönetim istikrarlı bir durumdadır. Mevcut yönetim
sistemindeki basit bir yamalı bohça değil, mevcut durumdan, başkalaşımdan
çıkmak için dönüşüm gereklidir. Elbette sorunları çözmeli ve yangınları
çıktıkça söndürmeliyiz, ancak bu faaliyetler sistemi değiştirmez.
Dönüşüm bizi yeni bir
ödül sistemine götürecek. Bireyi eski haline getirmeliyiz ve bunu Dünya'nın
geri kalanıyla etkileşimin karmaşıklıkları içinde yapmalıyız. Dönüşüm, içsel
motivasyonda bulunan insan kaynağının gücünü serbest bırakacaktır. Yüksek
derecelendirme, yüksek notlar, 1 numara olmak için rekabet yerine, insanlar,
bölümler, şirketler, Hükümet, Ülkeler arasında ortak ilgi sorunları üzerinde
işbirliği olacaktır. Sonuç zamanla daha fazla yenilik, Uygulamalı Bilim,
teknoloji, pazarın genişlemesi, daha fazla hizmet, herkes için daha fazla maddi
ödül olacaktır. Çalışmaktan, öğrenmekten keyif alınacaktır. İşinden zevk alan
herkesle çalışmak bir zevktir. Herkes kazanacak; kaybeden olmayacak.
Aşağıdaki diyagram,
geçerli ödül sisteminin birey üzerindeki etkisini tasvir etmektedir. Bu
makalede ortaya konulan dönüşüm, alt yarıyı yıl be yıl büyütecek ve üst yarıyı
küçültecektir.
Hükümetin işlevi,
işletmeleri taciz etmek değil, onlara yardımcı olmaktır.
Yönetim için en önemli
rakamlar bilinmezdir. Yıllar önce, yönetim için en önemli rakamların
bilinmediğini ve bilinemeyeceğini söyleyen Dr. Lloyd S. Nelson'dı. En önemli
kayıpların ve kazançların bile şüphe altında olmadığını ekleyebiliriz.
Örnekler:
1. İnsanları yerlere
yerleştiren, tembel bir çıkış yolu olan liyakat sistemi: aslında, insanları yok
eden bir şey.
2. Liderliği
anlayamamak.
3. Çalışanı eğiten
işçi.
4. Yöneticilerin en iyi
çabalarıyla çalışması, kaliteyi, pazarı ve karı iyileştirmeye çalışması, ancak
derin bilgi rehberliği olmadan çalışması.
5. Kurcalama. (Bkz.
"Derin Bilgi Sistemi" başlığı altındaki 2. paragraf.)
6. Şirket içindeki
insanların ve bölümlerin çabalarını optimize edememek, bunun yerine, herkesin
kendi bölümünün karını maksimize etmeye çalışmasını ve bunun sonucunda ortaya
çıkan kayıpları kabul etmek. 7. Müşterilerin ve tedarikçilerin giderek daha büyük
ve daha büyük kalite memnuniyeti, daha düşük maliyetler için birlikte
çalışmaması, herkesin kazanması.
8. Şirketin geri
kalanında bir aşamada iyileştirmeden kaynaklanan kalite ve üretkenlik
kazanımları.
"Ölçemezseniz,
yönetemezsiniz." varsayımı yanlıştır. Tekrar ediyorum, en önemli kayıplar
bilinmeyen ve bilinemeyenlerdir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder