Kural 1. Huniyi olduğu gibi bırakın
Kural 2. Huniyi, bilyenin hedefe göre düştüğü yerden eşit ancak zıt yönde hareket ettirin
Kural 3. Huniyi, bilyenin hedefe göre düştüğü yerden eşit ancak zıt yönde hareket ettirmeden önce dinlenme pozisyonuna geri getirin
Kural 4. Huniyi, bilyenin düştüğü son pozisyonun üzerine getirin
Çözüm: Huniyi hedefe yaklaştırın. Bu, varyasyonu azaltır, katma değeri, işbirliğini arttırır.
Şekillerde Y ekseni sonucu, X ekseni ise atış sayısını gösterir.
SONUÇLARININ YAN YANA KARŞILAŞTIRILMASI
Deneyin Amacı: Sistem veya süreci kurcalamanın yani
orijinal deyimi ile "tampering" sonucunda oluşan kayıpları göz ününe sermektir.
Dr. Edward Deming tarafından
"tampering" sonuçlara göre yönetim olarak tarif edilmiştir. Deneyden
alınacak en önemli derslerden biri de; hiyerarşik
yönetimin “random walk”a sahip olmasıdır;
Huni deneyi bir
huni, bir mermerden yapılmış bilye (cilli, misket) ve sonuçları kayıt etmek
için üzerinde örtü bulunan bir masayı gerektirir. Örtüye hedefi belirleyen bir
nokta çizilir. Bu deney ile ilgili farklı dört kural veya prosedür kullanılır,
sonuçlar da örtü üzerine işaretlenir.
Kural 1:
Hedef üzerinde sürekli huniyi sabit tut, 50 kere huniden aşağı atılan misketin
durduğu yere benek-nokta işaretle. Benek-noktaların aşağıdakine benzer bir
dağılımı oluşacaktır. (Kural 1: İhmalkarlık, aldırmazlık - Negligence - Funnel Remains Fixed)
- Misket
atışlarının örtü üzerine çarpma noktalarının dağılım deseni-kalıbı 0
merkez olmak üzere yaklaşık simetriktir.
- Misket
atışlarının örtü üzerine çarpma noktalarının yaklaşık 2/3’ü, -1 ve +1
aralığındadır.
- Atışların
ancak yaklaşık %5’i -2 ve +2 aralığının dışındadır.
- Atışlar nadir olarak -3 ve +3 aralığının dışındadır.
Kural 2: Her
bir düşmeden sonra, son hatayı telafi etmek için huninin bir önceki pozisyonunu
değiştirin. Son hata esastır, yani her bir yeni düşme için referans noktasıdır.
Bu benek-noktaları farklı bir sembol ile işaretleyin. 1. kuraldakine göre daha
yayılımlı bir dağılım oluşacaktır. Oluşan dağılımın daire benzeri şeklindeki
dairenin çapı bir önceki kuraldakine göre yaklaşık % 41 daha geniş olacaktır.
Bu bir "tampering"tir, yani tek bir sonuca göre her defasında sürecin
performansını geliştirmeye çalışmaktır.
(Kural
2: Bir önceki hatayı gidermek için bir önceki pozisyonuna göre huniyi hareket
ettir.
Adjust
for deviation)
Kural
2'ye göre yapılan süreçle, sistemle oynama-"tampering" örnekleri:
·
Sadece bir
müşterinin bir şikayetine reaksiyon vermek,
·
Çalışanın en son
performansına göre karar vermek,
·
Aylık pazarlama
faaliyetlerinden sonra çalışanların sorguya çekilmesi
·
Merkez Bankasının
faiz oran ayarlamaları,
·
Son beğeni
anketlerine göre şirket politikasını değiştirme,
· Bir önceki hatayı
düzeltmek için vergi kanunu, herhangi bir kanunu değiştirmek
Kural 3: Her bir atıştan sonra, referans noktası
olarak hedefi kullanarak huninin konumunu ayarlayın. Sonuç bir öncekine göre
daha da kötü olacaktır.
(Kural
3: Hedefe göre ayarla – Adjust
relative to target)
Kural
3'e göre yapılan süreçle, sistemle oynama-"tampering" örnekleri:
·
ticarete girişe
bariyerler,
· şans oyuncusunun
kayıplarını geri kazanmak için bahis miktarını-ortaya koyduğu miktarı
arttırması.
Kural 4. Her bir
düşüşten sonra bilyenin düştüğü yerdeki benek-noktanın üzerine huniyi
yerleştirin, set edin. Sonuçlar daha da yayılmaya devam edecektir, ve
3.kuraldakine göre yayılım daha da kötü olacaktır.
(Kural 4: Düştüğü yere göre huniyi ayarla - Each one like the last - Reposition the
funnel over the previous drop - Random Walk (Sarhoş yürüyüşünden de daha kötü,
sarhoş sonuçta bir hedefe gidebilirken, diğerinde hedefsiz bir hareket vardır.)
) “ 1. the path of a point or quantity
that moves or changes in a stepwise manner, where the direction of each step is
statistically random.”
Kural
4'e göre yapılan süreçle, sistemle oynama-"tampering" örnekleri:
·
bir orkestradaki
sanatçıların aynı kaynağa göre değil de peş peşe bir birinin enstrümanlarına
göre enstrümanlarının akordlarını yapmaları,
·
Kulaktan kulağa
oyunu
·
Hiyerarşik yönetim
·
teoriye sahip
olunmadan örnekleri kopyalama
·
fotokopinin
fotokopisini çekme
Süreçle, sistemle
kural 2, 3 ve 4'e göre oynama-"tampering" sonuçları, elde edilenleri
sadece daha da bozacaktır. Süreçteki muhtemel iyileştirmeler
·
huninin
seviyesini alçaltmak,
·
daha kalın ve
yumuşak masa örtüsü kullanmak,
·
mermer bir bilye
yerine çelik bilye kullanmak.
·
Bir manyetik
hedef ve çelik bilye kullanmak
sürecin
perfomansını daha da ileri seviyelere taşıyacaktır.
Bir süreç
kararlı-sabit olabilir, ve hata-kusur üretebilir. Sadece bir hataya veya kusura
göre süreci ayarlamak, değiştirmek süreçle oynamak-"tampering"'tir,
sürecin performansı daha da bozulacaktır. Bir süreçteki iyileştirme çıktının
ortalamasını, ranjını da içeren sürecin yeteneğini anlamak için süreç üzerinde
çalışılmasını gerektirir. Süreç kararlı-sabitse, planlanan değişiklik teoriye
dayanarak gerçekleştirilir, sonra da test edilir, üzerinde çalışılır, ve sonra
da uygulanır veya red edilir.
“Genelde bütün
Türkiye’deki işletmelerde-kuruluşlarda yapılan”- İşleri daha da bozmak için
yönetim tarafından düzeltici önlem alınması
(Using
Corrective Action to Make Matters Worse By not considering variation)
Etkin
bir düzeltici önlem programı olmadığında, problemler kendilerini sürekli
yenilerler. Sürekli iyileştirme mümkün olmaz.
Düzeltici
önlem sürecinin başarısı yönetim konu ile ilgili fikrini, önlemini aktarması -
management commitment- ile direk ilgilidir. Üzerinde yoğun ve ilgilenilmiş olarak
çalışılmış düzeltici önlemlerin sonuçları maalesef genelde etkisiz veya üretim
düşüşüne yol açmaktadır. Bunun da en önemli nedeni varyasyonun
anlaşılamamasıdır.
Düzeltici
önlem geniş anlamda kullanılmaktadır. Düzeltici önlem
1.
çalışanların süreçleri iyileştirme çabaları
2.
günlük karar verme
3.
düzeltici önlem
4.
önleyici önlem
5.
enstrüman kalibrasyonu
anlamına
gelmektedir.
Kuralların
alternatif anlatımları:
Negligence
- Funnel Remains Fixed
Kural 2: Bir önceki hatayı
gidermek için bir önceki pozisyonuna göre huniyi hareket ettir.
Adjust
for deviation
Kural 3: Hedefe göre ayarla
Adjust
relative to target
Kural 4: Düştüğü yere göre huniyi
ayarla
Each one
like the last
Reposition the funnel over the previous drop.
Random Walk
'Comparison of Amounts of Variability';
Atış no |
kural 1 |
kural 2 |
kural 3 |
kural 4 |
||||
huni |
Sonuç |
huni |
Sonuç |
huni |
Sonuç |
huni |
Sonuç |
|
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2 |
0 |
-3 |
0 |
-3 |
0 |
-3 |
0 |
-3 |
3 |
0 |
3 |
3 |
6 |
3 |
6 |
-3 |
0 |
4 |
0 |
2 |
-3 |
-1 |
-6 |
-4 |
0 |
2 |
5 |
0 |
5 |
-2 |
3 |
4 |
9 |
2 |
7 |
6 |
0 |
-5 |
-5 |
-10 |
-9 |
-14 |
7 |
2 |
7 |
0 |
2 |
5 |
7 |
14 |
16 |
2 |
4 |
8 |
0 |
2 |
-2 |
0 |
-16 |
-14 |
4 |
6 |
9 |
0 |
-2 |
-2 |
-4 |
14 |
12 |
6 |
4 |
10 |
0 |
1 |
2 |
3 |
-12 |
-11 |
4 |
5 |
11 |
0 |
-1 |
-1 |
-2 |
11 |
10 |
5 |
4 |
12 |
0 |
2 |
1 |
3 |
-10 |
-8 |
4 |
6 |
13 |
0 |
-2 |
-2 |
-4 |
8 |
6 |
6 |
4 |
14 |
0 |
2 |
2 |
4 |
-6 |
-4 |
4 |
6 |
15 |
0 |
-4 |
-2 |
-6 |
4 |
0 |
2 |
2 |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder