Yeni Ekonomi (The New Economics) – Önsöz ve
Sonuçları
Toyota'yı başarıya ulaştıran Dr. Toyoda “Her gün bizim için onun bir
sözünün ne anlama geldiğini düşünürüm. W.E. Deming’in öğrettikleri
yönetimimizin nüvesini, özünü oluşturmaktadır.” diye başladığı söyleşisinin odağında
yer alan Dr. Deming’in bir kitabının önsözünü ve sonuçlarını bu yazımızda
aktaracağız.
Önsöz:
Bu kitap yönetimin egemen olma – hükmetme
zorbalığı – zulmü altında yaşayanlar içindir. Yönetimin bu stilinin neden
olduğu çok büyük uzun dönemli kayıplar bizi geriye doğru itmiştir. Çoğu
insan mevcut durumdaki yönetimin daima var olduğunu ve ilelebet
demirbaş olarak kalacağını kanıksamıştır. Gerçekte, kuruluşlar içinde
çalışanların etkileşimleri-iletişimleri yoluyla oluşturulmuş bir modern hapishanedir.
Bu iletişimler, etkileşimler hayatımızın bütün yönlerinde bize acı verir, üzer.
Bu durum bütün alanlarda geçerlidir; kamu, endüstri, eğitim, sağlık.
Çalışanlar, takımlar, bölümler, kısımlar,
öğrenciler arasında oluşan rekabetin içinde büyüdük, yaşıyoruz. Rekabetin
problemlerimizi çözeceğini iktisatçılar bizlere öğretti. Gerçekte, göreceğimiz
gibi, yıkıcıdır. Herkesin kazanması amacına sahip sistem (kurum) içinde
herkesin birlikte çalışması çok iyidir. İhtiyacımız olan güç birliği ve yeni
yönetim tarzına dönüşümdür.
Dönüşümün rotası Profound Knowledge, PRK,
(Derin Bilgi) olarak adlandırdığım şeydir. Profound Knowledge dört kısımdan
oluşur. Her bir kısımda bir diğeri ile etkileşim içindedir.
· Sistem yaklaşımı
· Varyasyon bilgisi – istatistiksel
düşünce
· Bilgi – knowledge
teorisi
· Psikoloji
Yönetim için 14 prensip (Out of the Crisis
ve The Deming Dimension’da verilen) Profound Knowledge (Derin Bilgi) sisteminin
uygulanması sonucu doğal olarak ortaya çıkar. Sonuçta dönüşüm (değişim, yeniden
yapılanma) meydana gelir.
Bu kitap aynı zamanda mühendislik, işletme ve ekonomi öğrencileri için bir
ders kitabıdır. İşletme okullarının amacı mevcut stildeki yönetimi
devam ettirmek değil de, onu yeniden yapılandırmak olmalıdır. … Bir başka
deyişle, bir okulun amacı öğrencileri geçmişe değil de, geleceğe hazırlamak
olmalıdır….
Önsözün sonuçları ve ilgili diğer oluşan
gelişmelerden:
İşletme, ekonomi, end. müh., kamu
yönetimi bölümlerinin iyi bir şekilde elden geçirilmesi gereğidir. Mühendislikler
ilgili dersleri alamadığından, yönetim ve teknoloji alanında yetersizlikleri
bulunmaktadır. Bu durum Japon Bilim adamları ve Mühendisler Birliği, JUSE
ile işbirliği yapılarak düzeltilebilir. Kendi eğitimim ODTÜ
İstatistik, y.lisans ise yöneylem araştırmasıdır. Bu ikisinin de iyi bir
düzeltmeye ihtiyacı vardır.
Bilim denen yukarıdaki
şeyler ülkemizde insanlarda neyin bozulma getirdiğine, neyin cari açığı
getirdiğini, düşük gelire neyin sebep olduğunu, neyin ülkemizi yok olma
durumuna getirdiğine ilişkin hiçbir bilgi içermez.
ODTÜ’de soft bilimlerin odağında yer
aldım, Hocaları tanıdım. Bilgi birikimini biliyorum. Başarılı olduğumdan
araştırma görevliliği ve işletmede istatistik dersleri verdim. ODTÜ’de
kalabilirdim ve hangi dersleri verebileceğimin farkındayım. Ve bu ilettiğim
bilgileri hiçbir zaman, ODTÜ’de kalsaydım, elde edemeyecektim.
Ayrıca işlerin merkezinde olması gereken
MPM’de de çalıştım. Şu anda elde ettiğim bilgi birikimi ile önsözün sonuçlarına
hem katılıyor hem de yazabiliyorum.
Dile getirdiğim sorunlar ve çözümler
hakkında soft bilimlerdeki hocalar fikir dahi yürütemiyor.
MPM’de uzun yıllar yöneticiliğimi yapan,
Dr. XY Beyle aramızda geçen diyaloğu aktarmak istiyorum. Ki kendisi 2024
yılında "bilimin" farkına vardı.
-MPMye liyakatlı kimse gelmedi.
- İki tane işletme prof. geldi dedim. Ne kadar
liyakatlı olacaklardı ki.
- İşi bilmiyorlardı. (2024’te söyleyebildi.)
Dr. Yönetici ZY, ölçemezsen yönetemezsin
ilkesi ile meşhur verimlilik, ölçme, izlemenin adamıydı. Her şeyi ölçerim
diyordu. İstatistik Profesörü olan Dr. Deming sorunların sadece % 3'ü ölçülür,
diyor. Diğer bir kısmı için olasılık kullanılır. Kendisinin "Probability
as a Basis of Action" adlı ağır makalesi vardır. Ülkemizin kalbi olması
gereken MPM işte bunlardan habersiz, araştırmadan, bölümler kurdu,
"uzman" istihdam etti, ülkeyi yönlendirdi. Yeniden Yapılandırma adı
altında hiyerarşik yapılar, hiyerarşik yapılar olarak kaldılar. Performansa göre ücreti hepsi
savundu. Danışmanlık adları ne kadar iş adamlarının aklını çeldirici, ne kadar
aldatıcı değil mi?
Rekabet yerine iş birliği: İnsan,
daha çocukluk döneminde, Darwin'in hem fiziksel hem de entelektüel olarak en
yetenekli olanların hayatta kalacağı inancına göre, rekabetçi bir dünyada
yaşamaya hazırlanır. İnsan, çoğunun devam edemediği acımasız bir üretim
sistemine girer. Rekabet içinde yıkıcı bir yaşam yerine, Deming karşılıklı
olarak arzu edilen bir hedefe doğru iş birliğini önerir.
Japonya - Vietnam Ortak Girişimi: 2000 yılında Türkiye’nin yüksek teknoloji ihracatı 1,6 milyar
dolarken, Vietnam'ın 500 milyon dolardı. 2022 yılında Türkiye bu sayıyı 2
milyar dolara çıkardı, Vietnam ise 137 milyar dolara.
Ayrıca felaketler de
yaşıyoruz. Felaketler de artarak devam etmesi gerekiyor. Bloğumda
açıklayabiliyorum. Varyasyonun artmasından
kaynaklanıyor. Vibrasyonun artması gibi. Sonunda ülkemiz de bitecek. Bu durumu
açıklayacak ülkemizde hoca vb yok. İşbirliği
sisteminin know-howı olmadığından, Peygamber Efendimizin hadisi şerifi geçerli
oluyor. AYRILIKTA AZAP, BİRLİKTE RAHMET VARDIR. Şu anda gençlerde-ufak
bireylerde bozulmalar artmıştır. Büyüdüklerinde bugünkü felaketler, şiddet vb.
katbe kat artacaktır. Yangın Felaketi, Bebek Cinayetleri
Bütün bu olumlu olanları
getirebilecek ve olumsuzlukları ortadan kaldırabilecek gelişmeleri ortaya
çıkarabiliriz. Ülkemizde bu konuda çalışan sadece bu yazıların sahibidir.
Daha fazla bilgi için: https://ekonomiktransformasyon.blogspot.com/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder