Hiyerarşik
yapıları bilerek ya da bilmeden benimseyenlere Taylorist deniyormuş.
Taylorizm ise
şundan çok daha fazlasına benziyormuş:
Köhnemiş kafamla
fabrikamda, birkaç sekreterli odaya açılan kapılı salon salomanjede genel müdür
olarak tahta kurulmuşum!
Sorun çıktığında
masamın önüne sorun çıkaranı çağırtıp;
Anasından emdiği
sütü burnundan getirmekle vazifeliyim.
Çalışanlara hiç
güvenim yok! Düşmanım sanki onlara!
Benim,
müdürlerimin stotükoları, prestijleri önemli!
Asla vaz
geçmeyiz.
Kurulurum
mersedesime, sür oğlum derim;
Paramla aldığım
benzinle yürüyen arabamla şoförümü evine götürmek yerine!
Hizmet etmem,
daima hizmet görmek zorundayım.
***
9 yaşında tek
başına trene bindirilip, devasa şehre gönderilen;
Merhum Konosuke
Matsushita da bu gerçekleri fark etmiş olmalı!
Devasa Panasonic’in
kurucusu Matsushita, bir grup Amerikalı iş adamına hitaben yaptığı konuşmanın
ilk kısmında;
1.
Sürekli dış ticaret açığı, cari açık elde eden Amerikalıların kaybetmesinin
nedeni olarak Taylor’un prensiplerine uymalarını göstermesi,
2.
İçlerindeki onulmaz hastalığın, kafalarının Taylorize olması,
3.
Yöneticilerin bir tarafta, çalışanların diğer başka tarafta olması; vay canına
iki cephe açılmış, hem de işyerlerinde,
4.
Bir taraftakiler düşünürken, diğer taraftakilerin sadece çalışması,
5.
Onlar için yönetimin anlamı üst düzey yönetim fikirlerini işçilerin ellerine,
bedenine tam anlamı ile transfer edilmesi sanatı olması
saptamaları
özellikleri zaten dikkatimi celb etmişti!
Matsushita San
konuşmasının devamında
“Evet, biz kazanacağız, siz kaybedeceksiniz.
Eskimiş Taylorizmi tam anlamı ile
kafalarınızdan temizlemeye muktedir olamayacaksınız.“ demiş.
Kaybetmeyi,
bozulmayı Taylorizme bağladığı açık!
***
Hiyerarşik
yapıların ortaya çıkmasını da sağlayan endmühün babası Taylormuş!
Sonradan kendisi
de bin pişman olmuş, ama neye yarar?
Hiyerarşik yapılar
da hiç şaşmadan Matsushita Sanın saptamalarını;
Taylor’un
prensiplerini bir bir yerine getirmiş.
Memleketin her
tarafını hiyerarşik sistemler sarıp sarmalayınca da;
Cari açığın,
bozulmaların, 3. sayfa haberlerinin oluşmasına neden olan;
Onulmaz hastalık
da peydahlanıp, canavarlaşmış.
***
Bursa’daki prksız
fabrikalarda yalın teknikler, jidokalar, kaizenler, kalite çemberleri yayılma
eğiliminde! Belki de çoktan yayıldı.
Fakat “Eskimiş
Taylorizmi tam anlamı ile kafalarınızdan temizlemeye muktedir olamayacaksınız”
saptaması hala geçerli gibi!
Geçerli olmasaydı;
Önceki yazıları nakarat olarak kullanmazdım.
Cari denge
artıda olurdu.
Bozulmalar yok
olma eğilimine girerdi.
3. sayfa
haberleri azın azı olurdu.
Prklı sistemler
çoktan ülkemizde yayılmıştı ya da yayılma eğiliminde olurdu.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder